{
    "title": "Askorbik Asit",
    "image": "https://www.asit.gen.tr/images/askorbik-asit.gif",
    "date": "20.01.2024 13:27:55",
    "author": "Emre Sayın",
    "article": [
        {
            "article": "<b>Askorbik asit,</b> yaygın olarak bilinen diğer ismiyle <b>C vitamini</b> suda eriyebilen, birçok farklı etkisi olan, canlıların çoğu tarafından üretilemediği için dışarıdan alınması gereken bir asit türüdür. Pek çok farklı besin türünde bulunsa dahi en çok başta turunçgiller olmak üzere meyve ve sebze türlerinde mevcuttur. 20. Yüzyılın başlarında yaygın olarak rastlanan, diş etlerinde çekilme ve kanama, dişlerde ağrı, saç ve tırnaklarda dökülmeler, kopmalar, halsizlik, yorgunluk gibi etkileri olan skorbüt hastalığının tedavisi sürerken bu hastalığın askorbik asit eksikliğinden ortaya çıktığı ve ancak gerekli ölçüde c vitamini alındığı takdirde tedavi edilebildiği keşfedilmiştir. Böylece bu asit türü ismini tedavisini sağladığı skorbüt hastalığından almıştır.</div><div><br></div><div><b>Askorbik asit özellikleri nelerdir?</b></div><div><br></div><div>Askorbik asit yani C vitamini bir monosakkarit türevidir ve yapı olarak glikoza benzer. Belirli koşullarda eriyebilen katı, kare şeklindeki beyaz ve hafif kokulu kristallerden oluşan askorbik asidin ekşiye yakın bir tadı vardır. Asetonda kısmen çözünen C vitamini, eter, benzen ve yağlarda çözünmez. Bazı hayvan türlerinin yağ katmanları içerisinde mevcut olduğu gibi, çeşitli meyve ve sebzelerin içerisinde de %1 civarında bulunur. Hem enzim hem de antioksidan olabilme özelliğine sahiptir.</div><div><br></div><div>Askorbik asit bakımından zengin olan meyve ve sebzeler; şeftali, domates, ahududu, böğürtlen, kuşburnu, patates, taze fasulye, portakal, mandalina, limon, greyfurt, lahana, kara lahana, karnabahar, ıspanak, çilek, kızılcık, sivri biber, maydanozdur. Hayvansal açıdan ise inek karaciğeri C vitamini içermektedir. Olgunlaşmamış meyve ve sebzelerde daha yüksek oranlarda bulunan C vitamini, aynı şekilde yoğun güneş alarak olgunlaşan bitkilerde de daha fazla mevcuttur.</div><div><br></div><div>Askorbik asit, vitamin olarak insanların ve hayvanların sağlıklı yaşayabilmesi için gerekli olan bir madde olmasının yanında gıda sektöründe de koruyucu madde olarak kullanılır. Dondurulmuş gıdaların pişirilme esnasında renk değişimini engeller ve özellikle yağların, yağlı ürünlerin uzun süre renk değişimine uğramadan muhafaza edilebilmelerini sağlar.</div><div><br></div><div>Askorbik asit yani C vitamini eksikliği hayvanlarda ve insanlarda zayıf düşmeye, onları hastalıkların hedefi haline getirmeye sebep olmaktadır. Ayrıca vücuttaki dokuların dayanıklılığını arttıran kolajenin üretiminde C vitamini etkin rol oynamaktadır. Askorbik asidin eksikliği doku zayıflıklarına, soğuk algınlığı, grip, nezle gibi rahatsızlıklara ve ismini aldığı skorbüt hastalığına neden olmaktadır. Eğer sürekli saç dökülmesi ve saç kopması, tırnaklarda kırılmalar, kopmalar, halsizlik, yorgunluk, bitkinlik, dişlerde ağrı, diş etlerinde çekilme ve kanama gibi durumlarla karşılaşılıyorsa C vitamini eksikliği söz konusu olabilmektedir. Diğer yandan günlük askorbik asit ihtiyacı yoğun spor yapanlarda, hamilelerde, hastalık dönemlerinde artış gösterebilmektedir.</div><div><br></div><div>Askorbik asit alımının en sağlıklı yolu her zaman C vitaminini doğal gıdalardan temin etmektir fakat günümüzde teknolojinin yardımıyla doğal olmayan, nektarlardan üretilen meyve suyu, marmelat, reçel gibi gıdalara dahi C vitamini takviyesi yapılabilmekte, ayrıca eczanelerde tablet ya da şurup şeklinde de C vitamini satılmaktadır. Her şeyde olduğu gibi askorbik asidin fazla alınmasının da sakıncaları vardır. Bunlardan bazıları; fazla idrara çıkma ve idrar renginde anormal derecede koyulaşma, saç derisinde sararma, saçlarda kırılmalar ve dökülmeler, tat alma duyusunda zayıflamalar gibi yan etkileri vardır.</div>"
        }
    ]
}